Trafik iş kazalarında trafik sigortasının sorumluluğu gereği ödeyeceği tazminat düşmektedir.

Trafik kazalarının aynı zamanda iş kazası olduğu durumlarda, SGK’nın iş kazası nedeniyle işçilere ödeyeceği Sürekli iş göremezlik geliri, sigortalının mesleğinde kazanma gücünün kaybı oranına göre hesaplanır.Sürekli tam iş göremezlikte sigortalıya, 5510 sayılı Kanunun17 nci maddesine göre hesaplanan aylık kazancının % 70'i oranında gelir bağlanmaktadır. Sigortalı başka birinin bakımına ihtiyacı varsa bu gelir % 100 bağlanma oranı üzerinden hesaplanır. Bu gelir iş kazası geçirdiği tarihdeki kazancı üzerinden bağlanmaktadır.

Sürekli iş görmezlik geliri bağlanması için;

1-İş kazası ve meslek hastalığına maruz kalması,

2-İş kazası ve meslek hastalığının en az % 10 çalışma gücü kaybına neden olması gerekmektedir.

Trafik iş kazası sonucu bağlanan sürekli iş görmezlik gelirinin rücuya tabi olan peşin sermaye değeri (PSD) trafik sigortası tarafından ödenecek tazminattan düşülmektedir. Bu nedenle, rücuya tabi peşin sermaye değeri hesaplaması yapılmadan trafik sigortası tazminatı ödenmesi sigorta şirketini SGK tarafından rücu talebi ile karşı karşıya getirebilmektedir.

Bu açıdan trafik kazası nedeniyle sürekli sakatlığa maruz kalmış mağdurların, meydana gelen olayın iş kazası olup olmadığının tespiti önemlidir.

1-Sigortalının işyerinde meydana gelen kazalar,

2-İşveren tarafından yürütülen işlerde işçinin uğradığı kazalar, (iş yeri dışında iş görme sırasında meydana gelebilir.)

3-İşveren tarafından görev verilip başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl iş dışında geçen zamanlarda meydana gelen kazalar, (işverenin sağladığı ofis aracıyla başka bir yere iş görev nedeniyle gidildiği durumlar)

4-Emziklikadın sigortalının süt için ayrılan zamanlarda meydana gelen kazalar,

5-Sigortalının işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülmesi sırasında meydana gelen kazalar, (işveren işçi servisleri)

Tüm bunların dışında iş kazasında somut olayın özellikleri dikkate alınmalıdır. Trafik sigortası açısından trafik kazasının iş kazası olma durumu 3. ve 5. Maddelerde yer alan kazalardır. İşçi servisleri, işverenin iş görevleri nedeniyle ofis aracıyla başka bir yere giderken meydana gelen kazalar trafik iş kazasıdır.

İşveren iş kazasını 3 gün içinde bildirmesi gerekmektedir.  Kontrolü olmadığı durumlarda ise iş kazasını öğrendiği tarihte başlamaktadır. Bu durumlarda işçinin işverene bildirmesi gerekmektedir. Bildirim yapılmadığı durumlarda SGK tarafından ceza ile karşı karşıya kalınmaktadır.

İşçi, iş kazası sonucu geçici iş görmezlik tazminatı, sürekli iş görmezlik geliri olarak tazminat ve gelir haklarına sahiptir.

İş kazasında 3. Kişinin sorumluluğu; 3. bir kişinin kastı nedeniyle malul veya vazife malulü olursa kendisine ya da vefat ederse hak sahiplerine bu kanuna göre aylık bağlanır ve bağlanan bu aylığın başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı için bu zarara yol açan 3. kişilere SGK’ca rücu etmektedir.             

İş kazasında iş verenin sorumluluğu;

1-İşyerinde sigortalı çalıştırmaya başlandığının süresi içinde Kuruma işe giriş bildirimi yapmadığı durumlarda ya da işe giriş bildirgesinin sonradan verildiği ya da sigortalı çalıştırıldığının SGK tarafından tespit edildiği tarihten önce meydana gelen iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde ilgililerin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen gelir ve ödenekleri, Kurumca yapılan veya yapılacak her türlü masraf ve bağlanırsa gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri tutarının işverene ödetilmesinde, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmiş olma şartı aranmasına gerek olmadan SGK tarafından rücu edilmektedir.

2- İşveren tarafından sigortalı çalışanlar için; İş kazası ve meslek hastalığı işverenin kastı sonucu meydana gelmişse işveren Kuruma karşı sorumlu olur. İşverenin yaptığı eylemin sonucunu önceden bilebilmesi ve ihmali kasıt için yeterlidir, sonucu ayrıca istemesi şart değildir. İş kazası ve meslek hastalığının ortaya çıkmasında işverenin kastı var ise ya da sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketinden dolayı oluşmuş ise SGK tarafından yapılan tüm tedavi ve masrafları işveren ödemek zorundadır

Rücu tabi olan bu alacaklar nedeniyle TRAFİK KAZASINDA İŞ KAZASI NEDENİYLE ÖDENEN SÜREKLİ İŞ GÖRMEZLİK GELİRİNİN PEŞİN SERMAYE DEĞERİNİN HESAPLANMASI VE ÖDENECEK TRAFİK SİGORTASI TAZMİNATINDAN DÜŞÜLMESİ GEREKMEKTEDİR. Bu yapılmadan verilecek kararın hukuka uygun olmadığı YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ TARAFINDAN AŞAĞIDAKİ KARARLA TESPİT EDİLMİŞTİR.

Bu durumda mahkemece Sosyal Güvenlik Kurumu’na müzekkere yazılarak iş kazası tespiti bakımından yapılan incelemenin sonuçlanıp sonuçlanmadığı, olayın iş kazası olarak kabul edilmiş olması halinde davacı mirasçılara iş kazası nedeniyle ölüm geliri bağlanıp bağlanmadığı, bağlanmış ise yapılan ödemenin miktarı ile ilk peşin sermaye değeri tutarının ne olduğu ve rücuya tabi olup olmadığı ve rücu istekli dava açılıp açılmadığı araştırılarak, rücuya tabi ise 5510 sayılı Yasa'nın 21.madde hükmü değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu hüküm kurulması isabetli olmamıştır. 17. Hukuk Dairesi         2017/3361 E.  ,  2017/10116 K.

 

Peşin Sermaya değeri hesaplamalarının trafik sigortası kaza tazminatlarının ödenme sürecini geciktirmektedir. Bazı sigorta şirketleri peşin sermaye değeri hesaplamasını SOSYAL GÜVENLİK KURUMU sürekli iş görmezlik geliri bağlamadan kendisi hesaplayıp ödenecek tazminattan düşmektedir. Bazı sigorta şirketleri ise PEŞİN SERMAYE DEĞERİ BAĞLANIP BAĞLANMADIĞI ile ilgili SGK’dan yazı istemektedir. 1 Haziran 2015 tarihindeki genel şartlarda yapılan değişiklikle aslında SGK’nın iş kazası nedeniyle tespit edeceği maluliyet tespiti ile trafik sigortası tarafından ödenecek tazminatlarda kullanılan maluliyet tespiti farklılık göstermektedir.

Sosyal güvenlik kurumu, çalışma gücü kaybına göre maluliyet tespiti yaparken 1 haziran 2015 yılından sonra kesilecek poliçelerde özürlülük ölçütü yönetmeliğine göre tespit yapılmaktadır. Bu durum yüksek SGK MALULİYET TESPİTİNE neden olacaktır, bu nedenle PEŞİN SERMAYA DEĞERİ sigorta tarafından ödenecek tazminattan fazla çıkma ihtimali bile bulunmaktadır. Ulusal anlamda standart bir maluliyet tespitinin aciliyetle yürürlüğe girmesi gerekmektedir. Aksi halde, aynı maluliyet nedeniyle farklı oranlar tespiti yapılarak trafik kazası mağdurları telafisi mümkün olmayan zararlarla karşı karşıya kalacaktır.

Trafik sigortası vefat ve yaralanma teminatları; sağlık giderleri teminatı, sürekli sakatlık teminatı, destekten yoksun kalma teminatından oluşmaktadır. 1 haziran 2015 yılında yayınlanan genel şartlar değişikliği ile FELÇLİ HASTALARIN BAŞKASINA BAKIMA MUHTAÇ HALE GELMESİ NEDENİYLE ÖDENECEK TAZMİNAT, Yargıtay kararları uyarınca sağlık giderleri teminatı (tedavi giderleri teminatı) kapsamındayken ZATEN LİMİTİ 360.000 TL 2018 YILI İÇİN OLAN SÜREKLİ SAKATLIK TEMİNATI limiti içine sokulmuştur. Bu husus felçli olan mağdurların sadece 360.000 tl tazminat ödeyerek sorumluluktan kurtulmayı sağlamaktadır.

Görüldüğü üzere SAĞLIK GİDERLERİ TEMİNATI’nın herhangi bir işlevi kalmamıştır. Sosyal güvenlik kurumunun iş kazası nedeniyle peşin sermaye değerinin rücuya tabi olan alacakları için BELİRLİ ORANDA PRİM KARŞILIĞI teminat işlevi görülmesi sağlanabilir. Bu sebeple trafik iş kazasına maruz kalan vatandaşların zararları İŞ KAZASI süreci beklenilmesine gerek olmadan sonuçlandırılması sağlanabilecektir.